خبر مرگش را وقتی به خانه رسیدم؛ بانو گفت: رهبر کره‏ی شمالی مُرد. انگار مدت‏ها بود که منتظر شنیدنش بودم. پشت اینترنت نشستم و سری در اخبار و تصاویر گرداندم. درک عزاداری زندانیان فقیر و توسری خور بر زندانبان‏شان برایم سخت نبود. ارسال نامه‏ی «با تاسف و اندوه فراوان» رییس مجلس کشورم به رییس مجلس «کشور دوست» کره‏ی شمالی به مناسبت در گذشت «رهبر بزرگ» آن کشور هم عادی بود. آن‏چه تحلیلش برایم دشوار بود و نتیجه‏ای هم نگرفتم چاره‏ی کار چنین مردمان زندانی بود. چشمانم روی  آیه‏ی قرآنی که این روزها روی صفحه‏ زمینه‏ی لب‏تابم می‏درخشد خیره ماند:

                             إنّ الله لا یغیّر ما بقوم حتّی یغیّروا ما بأنفسهم.

_______________________________________________
پ.ن: دانشجوی متعصب کره‏ای می‏گفت: وقتی بچه بودیم در مدرسه به ما می‏گفتند بگویید: خدایا به ما شکلات بده و ما می‏گفتیم و می‏دیدیم که اتفاقی نیافتاد. بعد می‏گفتند بگویید: کیم جونگ اییل به ما شکلات بده. می‏دیدیم از آسمان شکلات روی سرمان می‏ریزد. می‏گفت بعدها فهمیدیم که بر پشت بام چند نفر نشسته بودند و شکلات می‏ریختند.